september 2019

 

Ter gelegenheid van de Week van reflectie zijn bestuurders, Inspectie, zorgprofessionals en andere betrokkenen uitgenodigd om een blog te schrijven.

 

Een half uurtje reflectie per dag

'Alleen via gedeeld leiderschap kunnen we optimale zorg aan onze patiënten bieden', stelt Anita Wydoodt, bestuurder Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Zorgverleners en patiënten weten samen hoe ze het beste vorm kunnen geven aan zinnige zorg. 'Het opzoeken van de dialoog stelt zorgverleners in staat om even afstand te nemen van de dagelijkse gewoontes en te reflecteren op de gebruikelijke handelingen. Een half uurtje reflectie per dag zou daarom vast op de agenda moeten staan.'

Met een ferme druk op een rode knop gaf ik ruim een jaar geleden om één uur ’s nachts het startsein voor de ingebruikname van ons nieuwe elektronisch patiëntendossier. Dit was tevens het begin van een week van command and control leiderschap. Om eventuele problemen snel te kunnen tackelen vond dagelijks crisisoverleg plaats, waarbij ik ‘commander in chief’ was aan de top van de speciaal hiervoor opgetuigde organisatiepiramide.

Als voorzitter van het crisisbeleidsteam kon ik op die manier snel beslissingen nemen, en die gemakkelijk van boven af opleggen aan de organisatie. Deze klassieke top-down-structuur maakte het mogelijk om adequate maatregelen te nemen. Gelukkig konden we door alle goede voorbereidingen weer snel afschalen en overgaan tot de orde van de dag. De directieve stijl van leiding geven was tijdelijk noodzakelijk, maar staat ver af van hoe ik normaal gesproken wil werken.

Uiteraard heeft elke grote organisatie leiders met visie en besliskracht nodig, maar er moet gelijktijdig voldoende ruimte zijn voor de vele honderden of duizenden medewerkers om zelf leiding te geven aan de eigen werkprocessen. Daarom zoek ik als ziekenhuisbestuurder nadrukkelijk de verbinding in de organisatie, omdat we alleen via gedeeld leiderschap optimale zorg aan onze patiënten kunnen bieden.

De zorg staat de komende jaren voor grote uitdagingen, met programma’s als Gepast Gebruik, Samen Beslissen en veel meer samenwerking over de grenzen van de organisaties heen. Om de patiënt meer de regie te kunnen geven en de juiste zorg op de juiste plek te kunnen bieden, zijn veranderingen noodzakelijk. Die moeten vooral vanaf de werkvloer komen, op initiatief van de zorgverleners en in samenwerking met de patiënten. Zij weten samen hoe ze het beste vorm kunnen geven aan zinnige zorg.

Zelfreflectie en teamreflectie kunnen daarbij als katalysator dienen, om de zorg versneld verder te verbeteren. Het opzoeken van de dialoog stelt zorgverleners in staat om even afstand te nemen van de dagelijkse gewoontes en te reflecteren op de gebruikelijke handelingen. Een half uurtje reflectie per dag zou daarom vast op de agenda moeten staan.

dr. Anita Wydoodt
Raad van Bestuur Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis